|
бермасдан ейиш уни ўз ўрнига қўймасликдир, зулмдир. Шу ишни қилган киши эса золимдир.
Хўш, биз нима учун ўлимтикни ўр ўрнида емасликни, яъни, ҳаётни сақлаб қолиш учун мажбур бўлиб қолиш юз бермай туриб уни ейишни зулм, дедик? Негаки, Аллоҳ Таоло бу ишни бошқа бир оятда мана бундай баён қилган:
فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِّإِثْمٍ
– „Бас, кимки очарчиликда, гуноҳ томонга оғмаган ҳолида (мазкур ҳаром қилинган нарсаларни ейишга) мажбур бўлса“. [5:3]
Бу оят билан биз тафсир қилаётган
فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَلا إِثْمَ عَلَيْهِ
ояти бир мавзудаги оятлардир. Ҳар иккисида ҳаромдан қайтариш бор. Қуйидаги эътиборлар билан бу икки оят бир хил маънода дея оламиз:
فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ
(Бас, кимки очарчиликда мажбур бўлса). Яъни, очлик пайтида ҳаётни сақлаб қолиш учун.
(فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ энди кимки золим ва… ошмаган ҳолида ночор вазиятда қолса). Бу оятда ҳам худди шу маънонинг ўзи. Яъни, зулм қилмасдан. Шу билан ўлимтикни ўз ўрнида ейиш ҳаётни сақлаб қолиш учун мажбур бўлиб қолиш ҳолати юз берганда бўлади.
б) (وَلاَ عَادٍ ). Яъни, ҳаддан ошмасдан. Ҳалокатга олиб борувчи очликдан қутулиш ва ҳаётни сақлаб қолиш ҳудудидан ўтиб кетмаслик. Демак, шундай ҳолатга тушиб қолган одам эҳтиёжига яраша есин. Истагига қараб еявермасин. Ёки ҳалол турса ҳам ҳаромга қўл узатмасин. Агар эҳтиёжидан ортиқчасини еса ёки ҳалол турса ҳам ҳаромга қўл узатса, у атайин гуноҳ қилган бўлади.
فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِّإِثْمٍ
– „Гуноҳ томонга оғмаган ҳолида“. [5:3]
ояти ҳам худди шу маънони англатади. Яъни, қасддан гуноҳ қилмасдан, гуноҳга мойил бўлмасдан.
@ @ @
إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَا أَنزَلَ اللّهُ مِنَ الْكِتَابِ وَيَشْتَرُونَ بِهِ ثَمَناً قَلِيلاً أُولَـئِكَ مَا يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ إِلاَّ النَّارَ وَلاَ يُكَلِّمُهُمُ اللّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلاَ يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ * أُولَـئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُاْ الضَّلاَلَةَ بِالْهُدَى وَالْعَذَابَ بِالْمَغْفِرَةِ فَمَا أَصْبَرَهُمْ عَلَى النَّارِ * ذَلِكَ بِأَنَّ اللّهَ نَزَّلَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ وَإِنَّ الَّذِينَ اخْتَلَفُواْ فِي الْكِتَابِ لَفِي شِقَاقٍ بَعِيدٍ
78-бет
Бетлар:1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208